Tokyo in beeld
Lezingenmiddag 16 november 2019

Lezingenmiddag. Zaterdag 16 november 2019.
Het Nieuwe Instituut Rotterdam.

AANMELDEN IS NIET MEER MOGELIJK

Tokyo is de haast oneindige megastad die fascineert en verwondert, de stad die mooi en tegelijk lelijk is, waar hordes zonder botsen de straat oversteken, en achterafstraatjes vaak verrassend rustig zijn. Veel nieuwsgierigen zijn er al geweest, nog veel meer hebben een bezoek aan de hoofdstad van Japan hoog op hun bucketlist staan.

Op zaterdagmiddag 16 november leert u Tokyo beter kennen. Vijf Japanspecialisten geven u inzicht in de roerige geschiedenis en de toekomst van de stad. U ziet en hoort hoe Tokyo is verbeeld in Japanse kunst, fotografie en film, er is aandacht voor bijzonder aaibare gebouwen, luxueuze warenhuizen en de konbini stores die je in Tokyo op iedere straathoek vindt.

Daarnaast zal de Yoyogi Park bookstore aanwezig zijn met een speciaal aanbod van bijzondere boeken over Japan en Tokyo. Ook wordt de eerste publicatie van Yoyogi Park, Japan in 101 vragen deze middag gepresenteerd. Na afloop van de lezingen is er gelegenheid om na te praten onder het genot van een drankje in het café van Het Nieuwe Instituut.

PROGRAMMA

12:30 — 13:00
Inloop en registratie

13:00 — 13:30
100 gezichten op Tokyo
Een geschiedenis van de stad aan de hand van schilderingen, prenten en foto’s

13:30 — 14:00
Atelier Bow-Wow
Over een van Japans beroemdste hedendaagse architectenbureaus.

14:00 — 14:25
Tokyo 1964-2020
Het Tokyo van nu vergeleken met het Tokyo van de Olympische spelen van 1964.

14:25 — 14:30
Officiële presentatie van Japan in 101 vragen

14:30 — 15:00
Pauze met koffie en thee

15:00 — 15:30
Celluloid-metropool Tokyo
Over Tokyo in de Japanse film.

15:30 — 16:00
De klant is koning. Winkelen in Edo-Tokyo.
Een geschiedenis van de luxe warenhuizen en kleine konbini stores.

16:00 — 17:00
Afsluitende borrel 

PRAKTISCHE INFORMATIE

Vijf lezingen over Tokyo: kunst, fotografie, geschiedenis, film, winkelen en architectuur. Zaterdag 16 november 2019.

LOCATIE

Het Nieuwe Instituut
Museumpark 25
3015 CB Rotterdam

AANMELDEN IS NIET MEER MOGELIJK

INHOUD VAN DE LEZINGEN

100 gezichten op Tokyo.
De stad verbeeld door kunstenaars.
Inge Klompmakers.

Aan de hand van 100 prenten, schilderingen, foto’s, reclamemateriaal en andere documenten schetst Inge een geschiedenis van de stad Tokyo: van het vroege begin toen Tokyo nog Edo heette, tot vandaag. Hoe is Tokyo uitgegroeid tot de grote metropool die het nu is en hoe hebben kunstenaars de ‘oostelijke hoofdstad’ door de jaren heen in beeld gebracht? Tokyo is de stad van de Sumida rivier, het keizerlijk paleis, de monorail, het altijd drukke metronetwerk, de oude en nieuwe uitgaanswijken als Yoshiwara en Kabuki-cho. Het is een stad die door de jaren heen te maken had met branden en aardbevingen. Zij kenmerken de geschiedenis en bepalen het uiterlijk van deze steeds veranderende stad. De presentatie van Inge is ook een introductie op de vier andere lezingen die ieder een specifiek aspect van Tokyo laten zien.

Atelier Bow-Wow.
Bijzondere architectuur geïnspireerd door Tokyo.
Max Put.

Atelier Bow-Wow is een van de beroemdste hedendaagse Japanse architectenbureaus. Hun bekendheid danken ze in eerste instantie niet aan de gebouwen die ze ontwerpen, maar aan de boeken die ze produceren. Hierin concentreren ze zich op ‘onooglijke’ architectuur in Tokyo.

In hun populaire boek uit 2002, Pet Architecture Guide Book Vol. 2, gaat het om minuscule gebouwtjes, vaak winkeltjes of horecagelegenheden, gebouwd op stukjes overgeschoten grond. Deze zijn vaak ‘goedkoop gebouwd, hierom niet spectaculair van ontwerp of technologisch in de voorhoede’. Ze noemden dit Pet (huisdier) architectuur, ‘omdat huisdieren meestal klein, grappig en innemend zijn’, eigenschappen die de gebouwtjes in hun boek ook in hoge mate hebben.

Een ander boek Behaveriology (2010) biedt een overzicht van hun werk, waarin een bijna sociologische kijk op de relatie menselijk (sociaal) gedrag en gebouwde omgeving naar voren komt. In deze korte lezing maakt u kennis met het fascinerende werk van Atelier Bow-Wow.

Tokyo 1964-2020.
Olympische spelen, dezelfde stad, 55 jaar later.
Judith Stalpers.

1964 was voor Japan, en in het bijzonder voor Tokyo, een mijlpaal. Aanleiding waren de Olympische spelen die dat jaar in Tokyo plaatsvonden. Japan verscheen weer op het wereldtoneel, en Tokyo presenteerde zich als de herbouwde feniks uit de as. 2020 (twenty-twenty) moest in de ogen van de gouverneur die de tweede Olympiade voor Tokyo in 2013 binnenhaalde, weer een herrijzenis betekenen. Dit keer uit de inmiddels drie decennia durende stagflatie. Judith gebruikt in haar lezing de twee data als spiegels voor Tokyo. Hoe staat de stad er nu voor, vergeleken met 55 jaar eerder aan de hand van thema’s die u terugvindt in het boek Japan in 101 vragen.

Celluloid-metropool Tokyo.
Ivo Smits.

Als film het medium van de 20e eeuw is, en moderniteit in de eerste plaats ervaren werd in de stad, dan is Tokyo bij uitstek de metropool van gefilmde moderniteit. Deze lezing richt zich op een aantal inmiddels klassieke filmregisseurs en behandelt de manieren waarop zij Tokyo hebben verbeeld. Het is geen wonder dat de naam van de stad in zoveel filmtitels figureert (Tokyo Story, Tokyo Drifter, Tokyo Decadence, Tokyo Godfathers): je kunt stellen dat Tokyo film is. De rauwe en de soms ook intieme kanten van het hectische bestaan in een miljoenenstad komen ruimschoots aan bod, en worden geïllustreerd met filmfragmenten.

Afb. Tokyo Drifter

De klant is koning.
Winkelen in Edo-Tokyo.
Anna Beerens.

Als er een plek is waar je werkelijk kunt winkelen tot je erbij neervalt, is dat Tokyo. De grote warenhuizen zijn paleizen van consumentengenot. Gigantische boekhandels doen je vergeten dat er beeldschermen bestaan, totdat Akihabara Electric Town je daar weer aan herinnert. En overal is wel een convenience store (konbini) voor de onmiddellijke noden. En dat was, pakweg, 200 jaar geleden ook al zo, zij het op een andere schaal en (deels!) met een ander aanbod. Anna geeft u een kijkje in de shopping culture van een stad waar de klant al eeuwen koning is.